Er zijn workshops en e-learnings voor en in september is er zelfs een hele week over: werkgeluk. Maar wat is werkgeluk en hoe bereik je dat? Marije de Vries legt het je in deze column uit.
Je hebt er vast weleens van gehoord: werkgeluk. Ook ik heb het er al eerder in een column over gehad. Maar de term – die voor sommigen echt een jeukwoord is – betekent voor veel mensen verschillende dingen en wordt te pas en te onpas gebruikt. Hoog tijd om uit te leggen wat het is, en wat het verschil is met werkplezier. Want het zijn begrippen die vaak door elkaar worden gehaald.
Werkgeluk versus werkplezier
Werkplezier gaat over een fijne samenwerking met collega’s, de mogelijkheid om thuis te werken en de leuke koffiepauze. Werkgeluk gaat over jouw carrière en de weg die je aflegt naar je ideale baan, functie of om bijvoorbeeld zelfstandig ondernemer te worden.
Bij werkgeluk kun je jezelf de vraag stellen of je nu je ideale werkweek beleeft en wat ervoor nodig is om daar te komen. Woorden als passie, bevlogenheid en zingeving en ‘van mijn hobby mijn beroep maken’ passen bij werkgeluk. Iemand die werkgelukkig is, kan goed benoemen wat hij of zij wil bereiken en wil bijdragen aan een organisatie of maatschappij. Werkgeluk is ook geen eindbestemming. Je blijven ontwikkelen hoort bij werkgeluk.
Werkplezier maakt een werkdag leuk en is ook noodzakelijk! Want soms zit je niet op je plek, gaat het thuis niet goed of heb je (nog) niet je droombaan te pakken, maar zorgen de fijne (kleine) momenten op een werkdag er wel voor dat je het leuk hebt.
Kun je werkgeluk trainen?
Voor een deel. Je kunt trainingen volgen waardoor je inzichten en inspiratie krijgt die je richting geven in je werk. En je kunt investeren in je gezondheid en slaap. Hierdoor voel je je mentaal fit en ben emotioneel stabieler, waardoor je meer energie hebt om bijvoorbeeld een studie te volgen of knopen door te hakken. Maar werkgeluk ontwikkel je vooral door ervaringen. En helaas zijn het vaak de (soms harde) lessen van het leven die nodig zijn om uiteindelijk écht gelukkig te worden.
Denk aan werken in een strak negen-tot-vijfregime dat je heeft laten beseffen dat je liever zelfstandig wordt. Of andersom: het leven als ondernemer is toch minder rooskleurig dan het lijkt. Een job of studie hebben (gedaan) die op papier mooier leek dan hij is en je liet inzien dat het niet gaat om status. Of een burn-out hebben gehad, waardoor je gedwongen werd om de vraag te stellen: waar word ík gelukkig van?
Gelukkig dragen positieve ervaringen ook een steentje bij, zoals succesvol een project afronden. Het vieren van succes is daarom zo ontzettend belangrijk! Los van dat het voor werkplezier zorgt, boost je bij elke overwinning je zelfvertrouwen en motivatie. En het leert je reflecteren op het proces. Bijvoorbeeld: ‘We hebben het geflikt. Maar de volgende keer pakken we het wel anders aan.’ Reflectie zorgt ervoor dat je geen snoeiharde lessen hoeft te leren om het licht te zien.
Onder de radar
Zowel werkgeluk als werkplezier is belangrijk, niet vanzelfsprekend en wordt door iedereen anders geïnterpreteerd. Mijn bedrijf Fitter Nederland traint mensen van verschillende organisaties en afdelingen. Sommigen werken in ploegendienst, soms zonder (voor)opleiding en met als enige drijfveer de onregelmatigheidstoeslag die ze krijgen. Maar we helpen ook een schoonmaker die alleenstaande moeder is en twee banen heeft om rond te komen. En zorgmedewerkers die door het personeelstekort onder hoge druk werken.
De werkdruk en het gevoel van verantwoordelijkheid voor hun gezin of patiënt voeren bij hen de boventoon. Ook niet iedereen kan of durft van baan te veranderen. Werkgeluk is niet zo maakbaar als het lijkt. En het roept ergernissen op doordat iedereen er een andere associatie bij heeft. De vraag is dan ook of het verstandig is om deze termen te gebruiken en te communiceren met een campagne en de week van werkgeluk.
Werkgeluk hoeft niet binnen organisaties gepromoot te worden als er onder de radar aan gewerkt wordt. Werkgeluk is de uitkomst van goed werkgeverschap en leiderschap. Van de ruimte en aansporing die mensen krijgen om te leren en te ontwikkelen. En het is inclusief! Het zijn geen programma’s voor mensen op kantoor of voor collega’s die geen jeuk krijgen van het woord; ook voor de schoonmaker, monteur en directeur. Zo kan iedereen in zijn eigen tempo werken aan werkgeluk.
Deze column is gepubliceerd door Intermediair.
